Dấu hiệu cơ bản để phân biệt trầm hương thật giả

Để tránh mua phải hàng giả và đảm bảo được chất lượng, việc phân biệt trầm hương thật và giả là vô cùng quan trọng.

Trầm hương ngày càng được săn đón với ý nghĩa phong thủy đặc biệt và mang lại nhiều giá trị tinh thần. Tuy nhiên, với sự phổ biến của sản phẩm này, trên thị trường cũng xuất hiện nhiều sản phẩm trầm hương giả. Để tránh mua phải hàng giả và đảm bảo được chất lượng, việc phân biệt trầm hương thật và giả là vô cùng quan trọng. Aristino sẽ chia sẻ những dấu hiệu cơ bản giúp bạn phân biệt dễ dàng hơn.

Các loại trầm hương trên thị trường

Trầm hương tự nhiên

Trầm hương tự nhiên là một trong những loại trầm giá trị bởi nó được hình thành hoàn toàn theo quy luật tự nhiên mà không có sự can thiệp của con người. Khi cây Dó Bầu bị tổn thương sẽ tiết ra chất nhựa thơm để tự bảo vệ và làm lành, sau một thời gian dài, phần nhựa này sẽ biến đổi thành gỗ trầm hương. Quá trình tạo trầm có thể mất hàng chục đến hàng trăm năm, vì vậy trầm hương tự nhiên vô cùng quý giá. 

Trầm hương tự nhiên

• Kỳ Nam 

Trong các loại trầm hương tự nhiên, trầm hương Kỳ Nam là loại trầm được đánh giá cao nhất với chất lượng vượt trội bởi quá trình tụ trầm phải lên đến hàng trăm năm. Trầm hương Kỳ Nam được phân chia thành 4 cấp độ khác nhau: Bạch Kỳ Nam, Thanh Kỳ Nam, Huỳnh Kỳ Nam và Hắc Kỳ Nam.

Bạch Kỳ Nam có trắng xám và hương thơm dịu ngọt. Bạch Kỳ Nam thu hút người chơi trầm bởi vẻ đẹp và độ quý hiếm cũng như giá trị cao cấp của nó. Khi cắt khối Bạch Kỳ, bạn sẽ được chứng kiến một màu nâu đỏ bên trong, nhưng với thời gian, màu sắc này sẽ chuyển sang trắng sáng, tạo ra một diện mạo mới lạ.

Thanh Kỳ Nam được sử dụng nhiều để sản xuất vòng trầm cao cấp có  màu ánh xanh độc đáo và đường vân gỗ phân bổ đều. 

Huỳnh Kỳ Nam sở hữu những đường vân trầm đặc sắc và có màu vàng đậm mang đến sự tinh tế cho sản phẩm được chế tác từ loại trầm này. 

Hắc Kỳ Nam nổi tiếng với màu sắc đen huyền bí và hương thơm cuốn hút của tinh dầu trầm hòa quyện trong gỗ.

Mỗi cấp độ đều mang đến một trải nghiệm mùi hương độc đáo và đẳng cấp riêng. Tuy nhiên, việc sở hữu một miếng trầm hương Kỳ Nam là điều vô cùng khó khăn và hiếm hoi. Sự khan hiếm này đã khiến giá trị của trầm hương Kỳ Nam leo thang lên đến hàng tỷ đồng. 

• Trầm tốc 

Trầm tốc là loại trầm hương tự nhiên phổ biến được ưa chuộng nhất ngày nay. Trầm tốc có mùi hương dịu nhẹ, mang lại cảm giác thư thái cho tâm hồn. Trầm tốc được chia thành nhiều loại với đặc tính và sự phân bổ khác nhau. 

Trầm tốc vườn là một trong những loại trầm thuộc phân khúc thấp, được tạo ra từ cây Dó Bầu được trồng trong vườn. Trầm tốc vườn vẫn được coi là trầm hương tự nhiên bởi sự tự hình thành trầm qua các vết thương. Trầm tốc vườn thường nhẹ, màu sắc không quá đậm, tinh dầu trầm phân bố đều trên bề mặt thớ gỗ. Mặc dù không có hương thơm ngọt như các loại trầm tốc khác, nhưng vẫn thu hút người mua với giá cả phải chăng. 

Trầm tốc kiến được hình thành thông qua quá trình côn trùng đục lỗ vào thân cây Dó Bầu, sau nhiều năm, nhựa cây tạo ra những vân gỗ đẹp mắt. Trầm tốc kiến với những đường vân xen kẽ qua từng thớ gỗ được tạo từ dầu trầm, có màu nâu sẫm hoặc xám. 

Trầm tốc banh đại diện cho sự cao cấp và tinh tế với lượng dầu nhiều và nặng tay. Xuất hiện trên những thân cây gỗ dày và chắc chắn, trầm tốc banh mang đến hương thơm đậm và vân gỗ rõ ràng hơn. 

Trầm tốc bông được đánh giá là có giá trị cao cấp nhất trong các loại trầm tốc với màu vàng nhạt, vân gỗ đều đặn và đẹp mắt.

Sản phẩm từ trầm hương tự nhiên thường có giá trị rất cao. Vòng trầm hương tự nhiên cấp cao có thể lên tới hàng chục hoặc hàng trăm triệu đồng. 

Trầm hương nhân tạo

Trầm hương nhân tạo là trầm hương được tạo ra thông qua sự can thiệp của con người vào quá trình sinh trưởng của cây dó bầu. Khác với trầm hương tự nhiên, được hình thành do tác động tự nhiên từ môi trường, trầm hương nhân tạo được sản xuất thông qua các phương pháp kỹ thuật để đạt được chất lượng và sản lượng tối ưu.

Quy trình sản xuất trầm hương nhân tạo bắt đầu bằng việc sử dụng tạo vết thương trên thân cây dó bầu, hỗn hợp thuốc kích thích sự hình thành trầm được tiêm vào vết thương này. Trầm hương nhân tạo có thời gian hình thành ngắn hơn và sản lượng cao hơn so với trầm tự nhiên nhưng vẫn giữ được những đặc trưng của gỗ trầm.

Hiện nay, có ba phương pháp chính được áp dụng để tạo ra trầm hương nhân tạo, bao gồm:

-  Phương pháp tạo ra vết thương trên thân cây: Đây là phương pháp đơn giản và dễ thực hiện bằng cách tạo ra vết thương trên thân cây dó bầu.  Từ vết thương này cây sẽ tự tiết ra nhựa để chữa lành và có thể tạo ra trầm hương. Tuy nhiên, xác suất thành công của phương pháp này khá thấp. 

- Phương pháp cấy tạo hóa học: Người trồng sẽ sử dụng hóa chất tiêm vào thân cây, kích thích cây tạo ra trầm. Phương pháp này có thể tạo ra trầm hương trong thời gian ngắn nhưng có thể để lại các chất độc hại như Cl, NO2, PO3 và SO4 trong gỗ trầm hương thu được

- Phương pháp cấy tạo sinh học: Người trồng sẽ gây bệnh cho cây dó bầu bằng nấm hoặc vi khuẩn đã được các định trước. Cây dó bầu sẽ tiết ra nhựa để kháng nấm và ký sinh từ đó có thể tạo ra trầm hương. Phương pháp được đánh giá là cho khả năng tạo trầm cao và không gây ra các chất độc hại

Trầm hương nhân tạo là sản phẩm phổ biến trên thị trường. Việc phân loại trầm hương nhân tạo sẽ dựa vào phương pháp nuôi cấy và các đặc điểm cụ thể. 

- Trầm hương nấu dầu: người ta thường sử dụng máy áp suất nhiệt độ cao để áp tinh dầu vào gỗ, tạo ra màu sắc đậm và mùi hương gần giống với trầm hương tự nhiên. Tuy nhiên, sau một thời gian, trầm nấu dầu sẽ có hiện tượng chảy dầu và mất màu. 

- Trầm sánh được chia thành 2 loại là trầm hương sánh bì và trầm hương sánh chìm. Trong đó, trầm hương sánh chìm mang lượng tinh dầu cao hơn. Trầm sánh có trọng lượng nặng, mùi thơm tương tự trầm hương tự nhiên nhưng nồng hơn. Trầm hương sánh chìm thường bóng, rõ các đường vân gỗ có màu đen hoặc nâu sẫm. 

Trầm hương giả, kém chất lượng

Tình trạng khan hiếm ngày càng tăng của trầm hương tự nhiên là nguyên nhân chính thúc đẩy nhiều người kinh doanh tìm cách sản xuất trầm hương giả để bán cho khách hàng. Trầm hương giả được trà trộn vào các cơ sở kinh doanh với đa dạng mẫu mã và loại hình.

Trầm hương giả thường có bề ngoài rất giống với trầm hương thật và có màu sắc tương đồng, mùi hương thơm khá giống với trầm hương thật. 

Cách phân biệt trầm hương thật giả 

Những người có kinh nghiệm lâu năm và có hiểu biết sâu về trầm hương thường hay áp dụng phương pháp thả trầm xuống nước, nếu trầm hương chìm trong vòng 30s xuống đáy thì đó là trầm hương thật, ngược lại nếu trầm hương vẫn nổi thì đây có thể là vòng hương giả làm từ các loại gỗ khác. Tuy nhiên, để nhận biết chính xác hơn, trầm hương thật giả thường được kiểm chứng qua các phương pháp sau.:

Quan sát màu sắc trầm hương

Màu sắc và vân gỗ đóng vai trò quan trọng trong việc nhận biết vòng trầm hương thật và giả thông qua mắt thường. Vòng trầm hương giả thường được làm từ gỗ cây dó chưa tích trầm hoặc gỗ kém chất lượng, màu sắc của gỗ không tự nhiên. Trầm hương giả thường được phủ lớp sơn gỗ làm cho bề mặt trở nên bóng loáng. Vân gỗ của trầm hương giả, kém chất lượng thường mờ nhạt, không như gỗ trầm hương thật.

Gỗ trầm hương thật thường có màu nâu tự nhiên, với hàm lượng dầu thơm lớn. Mức độ đậm của màu sắc gỗ thường dựa theo lượng dầu trong nó.  

Đánh giá mùi hương của trầm hương

Trầm hương tự nhiên thường có mùi hương đặc trưng, bao gồm sự kết hợp giữa vị đắng, hơi cay nhưng không gắt, khả năng lưu hương lâu dài. Hương thơm ấm áp của gỗ trầm tự nhiên chính là điểm đặc biệt mà nhiều người yêu thích. 

Để đánh giá mùi hương trầm, bạn có thể sử dụng lò xông điện. Quy trình này không quá phức tạp, bạn chỉ cần cạo trầm hương thành bột và đặt vào lò xông điện. Nếu trầm hương là hàng thật, mùi hương trầm sẽ tỏa ra một cách dễ chịu, không có khói. Ngược lại, khi gặp phải trầm hương giả, bạn sẽ cảm thấy có mùi hóa chất khó chịu.

Ngoài ra, để kiểm chứng trầm hương thật giả, bạn có thể đốt thử 1 chút gỗ trầm. Trầm hương tự nhiên sẽ tạo ra một lớp khói màu xám trắng, kèm theo hương thơm dễ chịu. Ngược lại, nếu màu khói đen cũng như mùi hương khó chịu thì đó chính trầm hương giả.

Cách phân biệt trầm hương thật giả

Bên cạnh đó, mỗi loại trầm hương tự nhiên mang trong mình hương vị đặc trưng riêng biệt: có thể là vị đắng, hoặc cay tạo nên một cảm giác tê tê ở đầu lưỡi. Mức độ mùi vị của trầm hương phụ thuộc vào lượng tinh dầu tự nhiên trong từng loại. Vì vậy, sản phẩm gỗ trầm có nhiều tinh dầu thường mang lại hương vị ngọt hơn so với những loại có ít tinh dầu.

Tuy nhiên, cần lưu ý rằng không phải mọi cách phân biệt trầm hương đều đúng. Trong dân gian có lưu truyền phương pháp phân biệt bằng cách đun sôi trầm hương trong nước, nếu nước chuyển sang màu vàng hoặc nâu, đó là trầm hương giả. Tuy nhiên, các chuyên gia trong lĩnh vực này khẳng định đây là một quan điểm sai lầm. Đun sôi trầm hương trong thời gian dài có thể tạo ra màu sắc, nhưng đó chỉ là do dầu trầm kết hợp với nhựa dầu được tiết ra. Hơn nữa, việc đun sôi có thể làm mất đi lượng tinh dầu quý giá trong trầm hương, ảnh hưởng đến chất lượng và hương thơm của sản phẩm.

Thị trường ngày nay đang tràn ngập các sản phẩm trầm hương giả, với sự tinh tế trong cách chế tác mà người mua khó phân biệt với trầm thật. Vì vậy, việc tìm kiếm địa chỉ mua hàng từ những nguồn uy tín, đáng tin cậy là điều vô cùng quan trọng.