Thủ Tục Đăng Ký Kết Hôn - Hướng Dẫn Đầy Đủ & Chính Xác

Việc đăng ký kết hôn là một bước quan trọng trong cuộc đời mỗi người, đánh dấu sự khởi đầu của một gia đình mới.

Kết hôn là một sự kiện trọng đại đánh dấu bước ngoặt quan trọng trong cuộc sống mỗi người. Việc đăng ký kết hôn là thủ tục pháp lý bắt buộc để công nhận mối quan hệ vợ chồng hợp pháp. Trong bài viết này, Aristino sẽ cung cấp hướng dẫn đầy đủ và chính xác về thủ tục đăng ký kết hôn theo quy định hiện hành của pháp luật Việt Nam, giúp các cặp đôi có thể thực hiện thủ tục một cách nhanh chóng và thuận tiện.

Điều kiện đăng ký kết hôn

Theo quy định tại Điều 8 Luật Hôn nhân và gia đình 2014, để được đăng ký kết hôn, các cặp đôi cần đáp ứng các điều kiện sau:

Độ tuổi kết hôn:

• Nam phải từ đủ 20 tuổi trở lên.

• Nữ phải từ đủ 18 tuổi trở lên.

Tự nguyện kết hôn:

• Việc kết hôn phải do nam và nữ tự nguyện quyết định, không bị ép buộc hoặc lừa dối.

Năng lực hành vi dân sự:

• Cả hai bên phải không bị mất năng lực hành vi dân sự.

Không thuộc các trường hợp cấm kết hôn:

• Kết hôn giả tạo, ly hôn giả tạo: Cấm việc kết hôn hoặc ly hôn giả để đạt mục đích khác không phải là xây dựng gia đình.

• Tảo hôn, cưỡng ép, lừa dối kết hôn, cản trở kết hôn: Cấm việc kết hôn khi một hoặc cả hai bên chưa đủ tuổi theo quy định, hoặc bị ép buộc, lừa dối, cản trở trong việc kết hôn.

• Đang có vợ hoặc chồng: Cấm người đang có vợ hoặc chồng mà kết hôn hoặc chung sống như vợ chồng với người khác, hoặc người chưa có vợ, chưa có chồng mà kết hôn hoặc chung sống như vợ chồng với người đang có chồng, có vợ.

• Quan hệ huyết thống và nuôi dưỡng: Cấm kết hôn hoặc chung sống như vợ chồng giữa những người có cùng dòng máu về trực hệ; giữa những người có họ trong phạm vi ba đời; giữa cha, mẹ nuôi với con nuôi; giữa người đã từng là cha, mẹ nuôi với con nuôi; giữa cha chồng với con dâu, mẹ vợ với con rể, cha dượng với con riêng của vợ, mẹ kế với con riêng của chồng.

Hôn nhân cùng giới:

• Nhà nước không thừa nhận hôn nhân giữa những người cùng giới tính.

Những điều kiện trên nhằm bảo đảm sự tự nguyện, hợp pháp, và bảo vệ quyền lợi của các bên liên quan khi tiến tới hôn nhân.

Hồ sơ đăng ký kết hôn cần những gì

(1) Nơi đăng ký kết hôn:

Trường hợp đăng ký kết hôn không có yếu tố nước ngoài:

• Theo khoản 1 Điều 17 Luật Hộ tịch 2014, việc đăng ký kết hôn trong nước được thực hiện tại Ủy ban nhân dân cấp xã nơi cư trú của một trong hai bên nam, nữ.

Trường hợp đăng ký kết hôn có yếu tố nước ngoài:

• Theo khoản 1 Điều 37 Luật Hộ tịch 2014, việc đăng ký kết hôn có yếu tố nước ngoài được thực hiện tại Ủy ban nhân dân cấp huyện nơi cư trú của công dân Việt Nam trong các trường hợp sau:

  • Giữa công dân Việt Nam với người nước ngoài;

  • Giữa công dân Việt Nam cư trú ở trong nước với công dân Việt Nam định cư ở nước ngoài;

  • Giữa công dân Việt Nam định cư ở nước ngoài với nhau;

  • Giữa công dân Việt Nam đồng thời có quốc tịch nước ngoài với công dân Việt Nam hoặc với người nước ngoài.

(2) Đăng ký kết hôn cần những giấy tờ sau:

Trường hợp đăng ký kết hôn không có yếu tố nước ngoài:

• Tờ khai đăng ký kết hôn.

• Chứng minh nhân dân, Căn cước công dân, hộ chiếu hoặc giấy tờ có dán ảnh và có thông tin nhân thân khác của nam, nữ.

• Giấy xác nhận tình trạng hôn nhân.

• Quyết định/bản án ly hôn đã có hiệu lực pháp luật của Tòa án (nếu có).

Trường hợp đăng ký kết hôn có yếu tố nước ngoài:

• Tờ khai đăng ký kết hôn theo mẫu quy định.

• Giấy xác nhận của tổ chức y tế có thẩm quyền của Việt Nam hoặc nước ngoài xác nhận người đó không mắc bệnh tâm thần hoặc bệnh khác mà không có khả năng nhận thức, làm chủ được hành vi của mình.

• Người nước ngoài, công dân Việt Nam định cư ở nước ngoài phải nộp thêm giấy tờ chứng minh tình trạng hôn nhân, bản sao hộ chiếu hoặc giấy tờ có giá trị thay hộ chiếu.

Thủ tục đăng ký kết hôn

Việc đăng ký kết hôn là một bước quan trọng trong cuộc đời mỗi người, đánh dấu sự khởi đầu của một gia đình mới. Tại Việt Nam, thủ tục đăng ký kết hôn được thực hiện một cách nghiêm ngặt và có hệ thống nhằm đảm bảo tính pháp lý cho cuộc hôn nhân. Dưới đây là các bước cụ thể trong quá trình đăng ký kết hôn mà người dân cần thực hiện.

Bước 1: Nộp hồ sơ đăng ký kết hôn

Có hai hình thức nộp hồ sơ đăng ký kết hôn: trực tiếp và trực tuyến.

• Hình thức trực tiếp: Người có nhu cầu đăng ký kết hôn nộp hồ sơ tại Bộ phận một cửa của UBND cấp xã có thẩm quyền. Tại đây, họ cần nộp lệ phí đăng ký kết hôn và phí cấp bản sao Trích lục kết hôn nếu có yêu cầu.

• Hình thức trực tuyến: Người đăng ký cần truy cập Cổng dịch vụ công quốc gia hoặc cổng dịch vụ công cấp tỉnh, đăng ký tài khoản nếu chưa có, và thực hiện xác thực người dùng. Sau đó, họ điền thông tin theo biểu mẫu điện tử và đính kèm các giấy tờ cần thiết. Phí và lệ phí có thể được thanh toán trực tuyến.

Bước 2: Kiểm tra hồ sơ và tiếp nhận

Cán bộ tiếp nhận hồ sơ tại Bộ phận một cửa có trách nhiệm kiểm tra tính chính xác, đầy đủ, và hợp lệ của hồ sơ.

• Nếu hồ sơ đầy đủ và hợp lệ: Hồ sơ được tiếp nhận và người nộp hồ sơ nhận được Phiếu hẹn. Đối với hình thức trực tiếp, kết quả sẽ được trả trực tiếp. Đối với hình thức trực tuyến, Phiếu hẹn và thông báo kết quả sẽ được gửi qua email hoặc tin nhắn điện thoại.

• Nếu hồ sơ chưa đầy đủ hoặc không hợp lệ: Người nộp hồ sơ sẽ được thông báo để bổ sung hoặc hoàn thiện hồ sơ.

Bước 3: Xử lý hồ sơ

Công chức tư pháp - hộ tịch sẽ thẩm tra hồ sơ để đảm bảo tính thống nhất và hợp lệ.

• Nếu hồ sơ cần bổ sung: Người nộp hồ sơ sẽ nhận được thông báo và cần phải hoàn thiện hồ sơ.

• Nếu hồ sơ đầy đủ và hợp lệ: Thông tin sẽ được ghi vào Sổ đăng ký kết hôn và cập nhật trên phần mềm đăng ký, quản lý hộ tịch điện tử.

Bước 4: Cấp Giấy chứng nhận kết hôn

Sau khi hồ sơ được xử lý và thông tin đã được ghi nhận chính thức, Giấy chứng nhận kết hôn sẽ được in ra và ký bởi Lãnh đạo UBND. Giấy chứng nhận sẽ được trả cho người nộp hồ sơ tại Bộ phận một cửa hoặc gửi qua thư điện tử nếu là hình thức trực tuyến.

Bước 5: Ký tên và nhận Giấy chứng nhận

Người đăng ký kết hôn cần có mặt, xuất trình giấy tờ tùy thân để đối chiếu, kiểm tra thông tin trên Giấy chứng nhận và Sổ đăng ký kết hôn, khẳng định sự tự nguyện kết hôn và ký tên. Mỗi bên sẽ nhận một bản chính của Giấy chứng nhận kết hôn.

Thủ tục đăng ký kết hôn tại Việt Nam được thực hiện một cách bài bản và nghiêm ngặt để đảm bảo tính pháp lý và trật tự trong việc hình thành gia đình mới. Việc tuân thủ nghiêm ngặt các bước trên không những giúp người dân hiểu rõ quyền và nghĩa vụ của mình mà còn góp phần vào sự ổn định của xã hội.

Hướng dẫn đăng ký kết hôn online

Đăng ký kết hôn online là một lựa chọn thuận tiện cho các cặp đôi mong muốn thực hiện các thủ tục pháp lý cần thiết mà không cần phải tới trực tiếp các cơ quan hành chính. Dưới đây là quy trình chi tiết theo tiểu mục 2 Mục C Phần II Phụ lục ban hành kèm theo Quyết định 2228/QĐ-BTP năm 2022 về thủ tục đăng ký kết hôn online.

Bước 1: Truy cập và đăng ký trên Cổng dịch vụ công

• Truy cập Cổng dịch vụ công: Người dùng cần truy cập Cổng dịch vụ công quốc gia hoặc Cổng dịch vụ công cấp tỉnh.

• Đăng ký và xác thực tài khoản: Nếu chưa có tài khoản, người dùng cần đăng ký và xác thực theo hướng dẫn.

• Đăng nhập và chọn cơ quan thẩm quyền: Sau khi đăng nhập, người dùng cần xác định đúng Ủy ban nhân dân cấp xã có thẩm quyền để nộp hồ sơ.

Bước 2: Nộp hồ sơ và thanh toán phí

• Điền thông tin vào biểu mẫu điện tử: Người dùng điền thông tin theo biểu mẫu tương tác đăng ký kết hôn được cung cấp trên Cổng dịch vụ công.

• Đính kèm giấy tờ cần thiết: Bản chụp hoặc bản sao điện tử các giấy tờ, tài liệu theo quy định phải được đính kèm.

• Thanh toán phí, lệ phí: Việc thanh toán có thể thực hiện trực tuyến hoặc qua các phương thức khác theo quy định.

Bước 3: Xử lý hồ sơ bởi cán bộ tiếp nhận

• Kiểm tra hồ sơ: Cán bộ tại bộ phận một cửa kiểm tra tính chính xác, đầy đủ của hồ sơ và gửi Phiếu hẹn qua email hoặc tin nhắn.

• Thông báo bổ sung hồ sơ: Trường hợp hồ sơ chưa đầy đủ, người dùng sẽ được thông báo để bổ sung.

• Từ chối xử lý: Nếu không bổ sung hồ sơ, Trưởng bộ phận một cửa có thể từ chối giải quyết yêu cầu đăng ký.

Bước 4: Thẩm tra và cấp Giấy chứng nhận kết hôn

• Thẩm tra hồ sơ: Công chức tư pháp - hộ tịch thẩm tra hồ sơ để đảm bảo đủ điều kiện theo luật định.

• Phát hành Giấy chứng nhận kết hôn: Nếu hồ sơ hợp lệ, biểu mẫu Giấy chứng nhận kết hôn điện tử sẽ được gửi lại cho người yêu cầu.

• Xác nhận thông tin: Người dùng kiểm tra và xác nhận tính chính xác của thông tin. Nếu thông tin được xác nhận hoặc không có phản hồi trong thời gian quy định, quá trình đăng ký sẽ hoàn tất.

Bước 5: Nhận Giấy chứng nhận kết hôn

• In và ký Giấy chứng nhận: Công chức tư pháp - hộ tịch in giấy, trình Lãnh đạo UBND ký và chuyển tới bộ phận một cửa.

• Kiểm tra và ký nhận: Người dùng (cả hai bên nam và nữ) cần có mặt để kiểm tra thông tin, khẳng định sự tự nguyện và ký nhận giấy chứng nhận kết hôn.

Việc đăng ký kết hôn online giúp các cặp đôi tiết kiệm thời gian và công sức, đồng thời vẫn đảm bảo tuân thủ đầy đủ các quy định pháp lý. Quy trình này không chỉ mang lại sự tiện lợi mà còn tăng cường tính minh bạch và hiệu quả trong thực thi pháp luật tại Việt Nam.

Bài viết này đã cung cấp hướng dẫn đầy đủ và chính xác về thủ tục đăng ký kết hôn theo quy định hiện hành của pháp luật Việt Nam. Hy vọng rằng những thông tin hữu ích trên đây sẽ giúp các cặp đôi có thể thực hiện thủ tục đăng ký kết hôn một cách thuận lợi và nhanh chóng, từ đó bước vào cuộc sống hôn nhân một cách trọn vẹn và hạnh phúc.