Gợi ý cách bày bàn thờ ngày Tết đúng phong tục và chuẩn thẩm mỹ

Trong những ngày Tết sắp đến, chúng ta hãy tìm hiểu về cách trang trí bàn thờ thật đẹp, đầy đủ các món theo đúng phong tục, tập quán vùng miền

Bày bàn thờ ngày Tết đúng chuẩn không chỉ có ý nghĩa to lớn về mặt tâm linh, phong thủy mà còn thể hiện rõ lòng thành kính của con cháu đối với tổ tiên, ông bà, cha mẹ. Vì vậy, trong những ngày Tết sắp đến, chúng ta hãy tìm hiểu về cách trang trí bàn thờ thật đẹp, đầy đủ các món theo đúng phong tục, tập quán vùng miền và tín ngưỡng nhé!

Trang trí bàn thờ ngày Tết có ý nghĩa gì?

Cứ mỗi độ Tết đến, xuân về, gia đình nhà ai cũng tất bật dọn dẹp nhà cửa. Trong số những khu vực đó, bàn thờ gia tiên, nơi thờ tự,... chính là ưu tiên hàng đầu và được quét dọn, vệ sinh thật cẩn thận. Việc làm này chính là thể hiện sự hiếu thảo, kính trọng và biết ơn của con cháu với các bậc tiền nhân.

Không chỉ là nơi ngự trị của tổ tiên, thần linh, ông bà, bàn thờ còn là nơi thể hiện cho sự đủ đầy của gia đình. Một gia đình ấm cúng, hạnh phúc và sum vầy luôn có một bàn thờ đầy đủ hương khói, hoa quả và các vật phẩm bày trí đẹp mắt vào ngày Tết. Những làn khói tỏa ra từ những nén nhang trên bàn thờ giúp tưởng nhớ và đón tổ tiên, ông bà trở về đón Tết cùng gia đình một cách trọn vẹn và sum vầy.

Việc trang trí bàn thờ ngày Tết có ý nghĩa to lớn về mặt tâm linh và phong thủy

Các điều cần kiêng kỵ khi trang trí bàn thờ ngày Tết

Bàn thờ là nơi gắn liền với những yếu tố tâm linh, là nơi thờ tự và mang nhiều ý nghĩa về phong thủy. Do đó, khi bày bàn thờ ngày Tết, chúng ta cần phải kiêng kỵ một số điều sau:

1. Không nên đặt bàn thờ cách tường một khoảng không gian

Vào ngày Tết, chúng ta thường hay dọn dẹp, vệ sinh bàn thờ sạch sẽ từng ngõ ngách, góc tốt. Do đó, trong quá trình lau dọn, chúng ta có khả năng xê dịch bàn thờ một chút so với vị trí ban đầu và tạo ra một khoảng không gian. Sau khi lau dọn xong, chúng ta cần đưa bàn thờ trở về vị trí cũ hoặc dựa sát vào tường bởi đó là nơi vững chắc nhất, giúp bàn thờ không bị ngã và tạo cảm giác trang nghiêm cho nơi thờ tự.

2. Không được xê dịch bát hương

Theo tín ngưỡng dân gian, bát hương là vật thờ cúng chứa đựng linh hồn của ngôi nhà và cũng là nơi lưu giữ tâm linh trên bàn thờ, tượng trưng cho sự tinh tú của đất trời. Do đó, khi lau dọn, chúng ta không được xê dịch bát hương khỏi vị trí ban đầu. Nếu cần thiết phải làm sạch tàn nhang bên trong thì sau khi vệ sinh xong, chúng ta cần đặt bát hương ở chính giữa bàn thờ để tránh làm giảm giá trị tâm linh của nơi thờ tự.

3. Không nên dùng chậu cây, hoa giả/hoa nhựa khi bày bàn thờ ngày Tết

Khi trang trí bàn thờ ngày Tết, chúng ta chỉ nên sử dụng hoa tươi đã cắt tỉa gọn gàng và được cắm vào lọ hoa. Không nên sử dụng chậu cây bởi đất trên chậu có thể khiến mặt bàn thờ bị bẩn. Và đặc biệt, chúng ta tuyệt đối không nên dùng hoa giả, hoa nhựa bởi đây là điều tối kỵ, ngụ ý năm mới của chúng ta đều “giả tạo” và không có gì là thật.

Chỉ nên sử dụng hoa tươi để bày bàn thờ ngày Tết

4. Không nên thắp hương vào buổi trưa

Chúng ta không nên thắp hương vào buổi trưa, đặc biệt là từ khoảng 12h - 13h bởi đây là thời điểm “hắc vận” trong lịch Ngũ hành, tức “giờ cô hồn. Dù âm hay dương, những linh hồn xung quanh không muốn bị quấy rầy vào những thời khắc này. Tốt nhất, chúng ta nên thắp hương vào buổi sáng và tối bởi đây là hai thời điểm tốt nhất trong ngày.

Ngoài ra, khi thắp hương, chúng ta hãy để ý đến hướng khói bay. Nếu khói bay theo đường thẳng hướng lên trên, đó chính là dấu hiệu tốt lành đang đến. Còn nếu khói hương bay xung quanh cuộn tròn thì đó chính là dấu hiệu không hề tốt chút nào.

5. Không dùng khăn hay chổi quét bàn ghế khi quét dọn bàn thờ

Việc dùng khăn hay chổi quét bàn ghế quét dọn bàn thờ sẽ được xem là hành động mạo phạm, thiếu tôn trọng người đã khuất. Tốt nhất, chúng ta chỉ nên sử dụng khăn và chổi quét bàn thờ riêng, không dùng cho mục đích nào khác.

6. Không thiếu các món nhất-định-phải-có trên bàn thờ

Trước đêm 30 Tết, chúng ta cần chuẩn bị đầy đủ các đồ cúng trên bàn thờ một cách tươm tất, cả về số lượng lẫn các món cần thiết như chum rượu, chum nước, đèn dầu, chân nến,... để bàn thờ được ấm cúng, luôn đủ đầy và thể hiện lòng thành kính, biết ơn của mình với tổ tiên, ông bà, cha mẹ và các vị thần linh.

7. Một số điều kiêng kỵ khác

1. Không nên chọn bát hương làm từ đá hoa cương. Tốt nhất, chúng ta nên chọn bát hương được làm từ sứ hoặc đồng để nhận nhiều tài lộc, may mắn trong năm mới.

2. Không sử dụng đèn trang trí bàn thờ có cường độ ánh sáng mạnh, gây chóa mắt mà chỉ nên sử dụng với cường độ vừa phải. Nên chọn đèn màu vàng bởi đây là màu giúp không gian nhà trở nên ấm cúng hơn.

3. Không để người lấm lem bụi đất khi trang trí bàn thờ để tránh bị xem là mạo phạm, thiếu tôn trọng với các vị thần linh và những người đã khuất.

Các món không thể thiếu trên bàn thờ ngày Tết

Sau khi đã dọn dẹp không gian thờ tự sạch sẽ, chúng ta cần chuẩn bị đầy đủ các vật phẩm thờ cúng. Dưới đây là những món không thể thiếu trên bàn thờ ngày Tết:

1. Bát hương (nhang): Đây là vật quan trọng và linh thiêng, có giá trị tâm linh to lớn, là nơi chúng ta thắp lên những nén nhang tưởng nhớ đến những người đã khuất cũng như thể hiện lòng thành tâm của con cháu.

2. Lư hương: Đây là vật thể hiện sự linh thiêng và trang trọng cho không gian thờ tự trong các nghi lễ thờ cúng.

3. Chân nến hoặc đèn dầu: Hai đèn dầu hoặc hai chân nến đặt ở hai bên bàn thờ có ý nghĩa tượng trưng cho mặt trăng và mặt trời, xua đi những điều tối tăm trong năm cũ, mang lại những điều may mắn cho gia đình trong năm mới.

4. Đài thờ và chóe thờ: Hai vật phẩm này đại diện cho sự hòa thuận, sung túc của các anh chị em trong gia đình. Trên đài thờ và chóe thờ thường có 3 lọ chứa muối, gạo và rượu.

5. Lọ hoa: Trưng bày hoa cúng là điều mà chúng ta nhất-định-phải-làm trong những ngày Tết nhằm thể hiện sự đủ đầy. Tùy vào tín ngưỡng và thẩm mỹ của từng gia đình mà có thể đặt một hoặc hai lọ tùy ý.

6. Mâm bồng: Vật phẩm này dùng trưng bày ngũ quả thờ cúng tổ tiên với ý nghĩa biết ơn những người đã khuất.

7. Bộ bát cơm và đũa thờ: Thông thường, những vật phẩm này sẽ dùng vào việc cúng kiếng của con cháu vào mùng 1, 2, 3 cho đến mùng 7 theo quan niệm, tín ngưỡng của từng gia đình, thể hiện sự gắn kết và no ấm như bữa cơm gia đình trong những ngày Tết.

Cách bày bàn thờ ngày Tết đẹp và đúng phong tục

Trước khi trang trí bàn thờ ngày Tết, chúng ta cần nắm các nguyên tắc dưới đây để nơi thờ tự được trang hoàng đúng phong tục, đẹp mắt cũng như tránh mạo phạm đến người đã khuất và các vị thần linh:

1. Những nguyên tắc trang trí bàn thờ ngày Tết

Trên bàn thờ ngày Tết, chúng ta sẽ có đồ để thờ và đồ cúng. Trong đó, đồ để thờ là những vật cố định trên bàn thờ, không được di chuyển hay thay thế bởi các vật khác như lư hương, bát hương, còn đồ cúng sẽ có sự thay đổi thường xuyên như hoa, cơm cúng, trái cây,...

Khi trang trí mâm ngũ quả, chúng ta nên chọn những loại quả có 5 màu sắc khác nhau tượng trưng cho 5 hành trong Ngũ hành: Kim - Thủy - Mộc - Hỏa - Thổ hoặc các loại quả có cách phát âm thể hiện sự mong muốn đạt được trong năm mới khi ghép cả câu như mãng cầu, sung, dừa, đu đủ, xoài,...

2. Cách sắp xếp, bày bàn thờ ngày Tết theo đúng phong tục

Trước tiên, chúng ta cần xác định vị trí các vật thờ cúng trên bàn thờ, cụ thể:

• Ngai thờ: Được đặt trong cùng và để trên cao, không bị che lấp bởi các vật dụng thờ cúng khác.

• Bát hương: Đặt ở phía trước ảnh thờ và để chính giữa, cách mép rìa bàn thờ một khoảng để bát hương không bị rơi. Trước bát hương là các chum nước cúng.

• Lư hương: Đặt đối diện và nằm ở sau bát hương.

• Đèn dầu hoặc chân nến: Nằm ở hai bên sát mép rìa ngoài của bàn thờ.

• Đài thờ và chóe thờ: Đặt ở bên trái, phía sau đèn dầu hoặc chân nến.

• Lọ hoa: Nằm ở hai bên trái phải của bàn thờ.

• Mâm bồng: Đặt trước bát hương để chưng mâm ngũ quả hoặc có thể chia thành hai hoặc ba mâm bồng nhỏ và đặt ở xung quanh.

• Bát cơm và đũa thờ: Được đặt bên phải, bên cạnh và nhích xuống sau bát hương một khoảng nhỏ.

Lưu ý:

• Khi trang trí bàn thờ bằng hoa, chúng ta nên chọn các loại hoa lay ơn, hoa cúc vàng, đồng tiền, đào hoặc mai để mang đến may mắn, tài lộc cho gia chủ.

• Khi trang trí bàn thờ bằng trái cây, chúng ta nên sử dụng các loại quả dùng để chưng lên bàn thờ để tạo thêm điểm nhấn và màu sắc như dưa hấu. Nên chọn dưa to, đặt ở hai bên bàn thờ để cầu mong sự sung túc, đủ đầy, no ấm. Ngoài dưa hấu, chúng ta có thể chọn dưa hoàng kim để mang đến sự trang trọng, tươi sáng và góp phần mang may mắn, tài lộc vào nhà.

• Trong quá trình bày bàn thờ ngày Tết, chúng ta cũng có thể sử dụng bánh chưng để thể hiện ý nghĩa uống nước nhớ nguồn, nhớ đến công ơn sinh thành và nuôi dưỡng của các bậc cha mẹ.

Nên sử dụng các loại trái cây có màu sắc khác nhau hoặc cách phát âm thể hiện sự mong muốn đạt được trong năm mới

Việc trang trí bàn thờ ngày Tết sao cho đẹp, đúng phong tục và tránh mạo phạm đến người đã khuất và các vị thần linh là những gì chúng ta cần nắm rõ khi dọn dẹp nơi thờ tự. Và trong những ngày Tết đang cận kề, hãy chuẩn bị đầy đủ những vật phẩm bày bàn thờ ngày Tết để gia đình có một cái Tết thật sung túc, no đủ, ấm cúng nhé!